CAO ĐIỂM BÙ LẠCH GÂY HẠI ĐẬU PHỘNG ( THÁNG 3 ) - Khai Pham Group
Tháng 3 9, 20259 phút đọc730 bình luận

Tháng 3 là thời điểm cao điểm bù lạch (thrips) gây hại trên cây đậu phộng tại nhiều vùng trồng lớn như Bình Định, Nghệ An, Quảng Nam, Tây Nguyên. Đây là giai đoạn cây đậu phộng đang sinh trưởng mạnh, nhưng cũng là lúc bù lạch phát triển nhanh do thời tiết nóng ẩm, khô hanh xen kẽ mưa rào nhẹ.
Bù lạch thuộc họ Thripidae, có kích thước rất nhỏ, chỉ khoảng 1 – 2mm, nhưng tác hại lại rất lớn. Chúng chích hút nhựa cây, làm lá bị xoăn, biến dạng, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình quang hợp, khiến cây sinh trưởng kém, hoa rụng nhiều, năng suất giảm nghiêm trọng.
Theo Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT), nếu không kiểm soát tốt, bù lạch có thể làm giảm 20 – 50% năng suất đậu phộng, đặc biệt trong điều kiện khô hạn kéo dài. Các vùng trồng lớn như Tây Nguyên và Bắc Trung Bộ được cảnh báo có nguy cơ bùng phát dịch hại nếu không có biện pháp phòng trừ sớm.

Đặc điểm sinh học và tác hại của bù lạch trên đậu phộng
Vòng đời:
Bù lạch có vòng đời ngắn, khoảng 14 – 20 ngày, trong đó:
- Trứng được đẻ trong mô lá non, nở sau 3 – 5 ngày.
- Ấu trùng chích hút dịch cây từ khi nở đến khi hóa nhộng, kéo dài 7 – 10 ngày.
- Nhộng thường rơi xuống đất để hóa thành trưởng thành.
Tác hại:
- Ấu trùng và trưởng thành chích hút mô lá non, khiến lá biến dạng, khô đầu, xoăn lại và vàng úa.
- Làm giảm khả năng ra hoa, hoa dễ rụng sớm, ảnh hưởng đến quá trình tạo quả.
- Cây còi cọc, phát triển kém, năng suất sụt giảm nghiêm trọng.
Nghiên cứu của Viện Bảo vệ thực vật Việt Nam (2022) cho thấy, ruộng đậu phộng bị nhiễm bù lạch có thể giảm từ 20 – 40% năng suất, thậm chí có nơi thiệt hại lên đến 60% nếu không có biện pháp xử lý kịp thời.
Điều kiện thuận lợi để bù lạch bùng phát
- Thời tiết khô nóng: Tháng 3 là thời kỳ chuyển mùa, nhiệt độ cao (trên 30°C), độ ẩm thấp, tạo điều kiện cho bù lạch phát triển mạnh.
- Gió lớn: Bù lạch có kích thước nhỏ, dễ bị phát tán theo gió, nhanh chóng lan rộng trên diện tích lớn.
- Sử dụng giống mẫn cảm: Một số giống đậu phộng dễ nhiễm bù lạch như L14, L23, nếu không có biện pháp quản lý hợp lý thì mức độ gây hại sẽ nghiêm trọng hơn.
- Ruộng trồng liên tục, không luân canh: Bù lạch tồn tại trong tàn dư cây trồng và bùng phát mạnh khi điều kiện thuận lợi.
Biện pháp phòng trừ bù lạch hiệu quả trên đậu phộng
Canh tác và biện pháp kỹ thuật
- Luân canh cây trồng: Nên trồng luân canh với cây lúa nước hoặc các cây họ hòa thảo khác để cắt đứt vòng đời của bù lạch.
- Vệ sinh đồng ruộng: Loại bỏ tàn dư cây trồng sau thu hoạch để hạn chế nơi trú ẩn của bù lạch.
- Gieo trồng đúng thời vụ: Tránh thời điểm cao điểm bù lạch bùng phát, có thể sử dụng các giống kháng tốt hơn.
- Bón phân hợp lý: Cung cấp đủ dinh dưỡng giúp cây phát triển khỏe mạnh, tăng khả năng chống chịu sâu bệnh.
Sử dụng biện pháp sinh học
- Dùng bẫy màu xanh hoặc bẫy dính vàng: Thu hút bù lạch trưởng thành, giảm số lượng sâu hại trong ruộng.
- Tận dụng thiên địch: Một số loài thiên địch như bọ rùa, nhện bắt mồi, ong ký sinh có thể giúp kiểm soát bù lạch một cách tự nhiên.
- Sử dụng dầu khoáng: Phun dầu khoáng có thể làm giảm khả năng sinh sản của bù lạch mà không ảnh hưởng đến môi trường.
Biện pháp hóa học
- Khi mật độ bù lạch quá cao, cần sử dụng thuốc bảo vệ thực vật để kiểm soát. Một số loại thuốc có hiệu quả cao như:
- Thuốc gốc Abamectin (Abamectin 3.6EC, Emamectin benzoate 5WG)
- Thuốc gốc Spinetoram (Radiant 60SC)
- Thuốc gốc Cypermethrin (Cyper 25EC, Virtako 40WG)
>> Tham khảo NORAFA 35WG đặc trị Bù Lạch độc quyền tại nhà KHAI PHAM GROUP !
- Lưu ý:
- Phun thuốc vào sáng sớm hoặc chiều mát để tăng hiệu quả diệt trừ.
- Luân phiên các nhóm thuốc để tránh hiện tượng kháng thuốc.
- Kết hợp phun dầu khoáng để tăng hiệu quả bám dính của thuốc.
Dự báo tình hình bù lạch trong thời gian tới
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, tháng 3 – 4/2024 có thể xuất hiện hiện tượng nắng nóng kéo dài tại miền Trung và Tây Nguyên, tạo điều kiện thuận lợi cho bù lạch phát triển. Các vùng trồng đậu phộng cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng trừ ngay từ đầu vụ để hạn chế mức độ thiệt hại.
Dữ liệu từ Cục Trồng trọt cũng ghi nhận, trong những năm có nhiệt độ trung bình tăng trên 1 – 1.5°C, mật độ bù lạch có thể tăng gấp 2 – 3 lần, làm giảm sản lượng đậu phộng đáng kể.
6. Kết luận
Tháng 3 là giai đoạn cao điểm bù lạch gây hại đậu phộng, đòi hỏi nhà nông cần có biện pháp phòng trừ chủ động để bảo vệ năng suất. Việc kết hợp canh tác hợp lý, sử dụng biện pháp sinh học và hóa học sẽ giúp kiểm soát bù lạch hiệu quả, hạn chế tối đa thiệt hại. Trong điều kiện biến đổi khí hậu và thời tiết khô hạn kéo dài, việc ứng dụng các phương pháp quản lý dịch hại bền vững là giải pháp quan trọng để đảm bảo vụ mùa đạt hiệu quả cao.
—————————————–
KHAI PHAM – CHUYÊN NHẬP KHẨU VÀ CUNG ỨNG CÁC LOẠI PHÂN BÓN HỮU CƠ, THUỐC BẢO VỆ THỰC VẬT
: 563 Thuận Hòa, Bình Sơn, Hòn Đất, Kiên Giang
Liên hệ để được tư vấn:
: 0961.022.700 – 0964.022.700
: khaiphamgroup22@gmail.com
: khaiphamgroup.com