BỆNH CHẾT NHANH TRÊN CÂY HỒ TIÊU: NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH XỬ LÝ HIỆU QUẢ NHẤT - Khai Pham Group

Tháng 12 2, 20259 phút đọc370 bình luận

Bệnh chết nhanh là một trong những bệnh nguy hiểm nhất trên cây hồ tiêu, gây thiệt hại lớn trong nhiều năm gần đây. Khi bệnh xuất hiện, toàn bộ dây tiêu có thể héo rũ và chết chỉ trong thời gian ngắn nếu không xử lý kịp thời.Trong bài viết này, Khai Pham sẽ cùng bà con tìm hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và biện pháp xử lý hiệu quả để bảo vệ vườn an toàn, bền vững.

MỤC LỤC BÀI VIẾT

Bệnh chết nhanh trên cây hồ tiêu

Tác nhân gây bệnh

Bệnh chết nhanh do nấm Phytophthora spp. (P. capsici, P. nicotianae, P. cinnamomi) gây ra. Nấm tấn công bộ rễ và làm dây tiêu héo rũ đột ngột. Bệnh lây lan mạnh qua nước và đất ẩm khiến nhiều vườn mất trắng chỉ trong 1-2 tuần.

Tác hại của bệnh chết nhanh

Bệnh chết nhanh gây ra hàng loạt tác hại nghiêm trọng đối với vườn hồ tiêu. Nấm xâm nhập qua rễ tơ, cổ rễ, hoặc vết thương do tuyến trùng, rệp sáp. Bó mạch dẫn bị tắc, cây không hấp thụ dinh dưỡng, dẫn đến héo rũ, chết nhanh và gần như không thể phục hồi gây thiệt hại kinh tế lớn cho nhà vườn. Không chỉ làm giảm năng suất hiện tại mà còn khiến đất suy yếu, dễ tái nhiễm ở những năm sau. Nghiêm trọng hơn, tuổi thọ vườn tiêu cũng bị ảnh hưởng, chỉ còn khoảng 5–7 năm thay vì 20–30 năm như ở những vườn được chăm sóc tốt.

Nguyên nhân khiến bùng phát mạnh

Nấm Phytophthora tồn tại trong đất, phát triển mạnh khi ẩm độ cao, thoát nước kém, đặc biệt vào đầu mùa mưa. Mưa kéo dài, đất ứ nước, vườn thiếu thông thoáng là điều kiện lý tưởng để nấm bùng phát và lây trên diện rộng nếu không xử lý sớm.

Ngoài ra, tàn dư bệnh chưa được xử lý và nguồn nấm tồn lưu cũng là yếu tố khiến bệnh tiếp tục tái nhiễm. Mầm bệnh có thể theo đất, nước mưa, dòng chảy hoặc dụng cụ làm vườn lan sang các dây tiêu khỏe.

Dấu hiệu nhận biết

Khác với bệnh chết chậm khiến cây tiêu bị vàng lá và suy kiệt dần trong nhiều tháng. Bệnh chết nhanh làm dây tiêu héo rũ và chết chỉ trong 1–2 tuần do nấm tấn công trực diện vào rễ và cổ rễ, gây suy sụp rất nhanh.

Trên hệ rễ

Rễ tơ bị thối, chuyển sang màu nâu và rất dễ đứt, kèm theo có mùi hôi nhẹ. Khi dùng tay kéo thử, rễ thường đứt ngang hoặc dễ tuột võ.

Trên phần gốc – thân

Thân gốc ngay vị trí sát mặt đất thường bị thâm đen, vỏ dễ bong tróc hoặc chảy nhựa; mô thân xuất hiện dấu hiệu úng nước, mềm và đổi màu rõ rệt.

Trên tán và dây tiêu

Lá đang xanh bỗng héo rũ rất nhanh dù đất vẫn còn ẩm và rụng ào ạt từ trên ngọn xuống. Các đốt dây cũng đổi sang màu nâu và không có dấu hiệu hồi phục kể cả khi thời tiết mát.

Đây là bệnh có tốc độ tiến triển rất nhanh, nên càng phát hiện sớm – hiệu quả cứu cây càng cao.

Giải pháp phòng và xử lý bệnh

Biện pháp canh tác hỗ trợ

Xử lý mầm bệnh trong đất trước khi trồng bằng vôi hoặc chế phẩm sinh học và khử trùng dụng cụ sau khi làm vườn.
Không trồng quá dày (dưới 2.5m/cây), tỉa tán thông thoáng. Tạo rãnh thoát nước cho vườn, đặc biệt là vào đầu mùa mưa.
Sử dụng phân hữu cơ hoai mục kết hợp chế phẩm Trichoderma để tăng vi sinh vật đối kháng, hạn chế nấm Phytophthora.

Xử lý khi cây đã nhiễm bệnh

Khi thấy cây có dấu hiệu héo rũ bất thường, cần áp dụng ngay:

Thoát nước khẩn cấp, đào rãnh sâu xung quanh gốc để cách ly.
Cắt bỏ phần rễ – thân bị thối nếu còn khả năng cứu.
Nếu cây bệnh nặng cần cách ly hoặc nhổ bỏ, tiêu huỷ tàn dư để tránh lây lan sang cây khỏe. Không trồng cây mới tại vị trí vừa nhổ bỏ từ 1 – 2 năm.
Xử lý hoá học bằng cách sử dụng thuốc Bảo vệ thực vật có chứa các hoạt chất đặc trị nấm Phytophthora.

Các hoạt chất hóa học thường dùng

Biện pháp hoá học là giải pháp nhanh nhất khi bệnh xuất hiện. Sử dụng các hoạt chất phổ biến được khuyến cáo trong xử lý Phytophthora như: Phosacid/Phosetyl-Al, Metalaxyl có thể kết hợp với Mancozeb hoặc Propineb.

>Một số sản phẩm khuyến cáo từ Khai Pham Group:

BINHTAXYL 25EC – CHẶN ĐỨNG PHYTOPTORA – Khai Pham Group

META-M-CMP 35WP – ĐẶC TRỊ NẤM TOÀN DIỆN – Khai Pham Group

NEKKO 69WP – SÓC HỒNG ĐẶC TRỊ NẤM BỆNH PHỔ RỘNG – Khai Pham Group

METHOFEN 50SC – ĐẶC TRỊ SƯƠNG MAI – 100ML – Khai Pham Group

NEWSURAN 500WG – ĐẶC TRỊ NẤM – Khai Pham Group

>> Xem thêm các sản phẩm khác của Khai Pham Group tại: Sản phẩm

Lưu ý:
Các hoạt chất này có thể tưới gốc hoặc phun, tùy theo tình trạng bệnh và hướng dẫn trên nhãn. Khi phát hiện 1 trụ bệnh, cần xử lý ngay để tránh lây lan sang các trụ xung quanh và phun lặp lại sau 15–20 ngày nếu thời tiết ẩm ướt kéo dài.

Áp dụng nguyên tắc 4 đúng (đúng thuốc, đúng liều, đúng cách, đúng thời điểm) và luân phiên hoạt chất để tránh kháng thuốc.

Kết luận

Bệnh chết nhanh trên hồ tiêu là một trong những bệnh khó kiểm soát nếu phát hiện muộn. Tuy nhiên, với việc nhận diện sớm, kết hợp biện pháp thoát nước – cải tạo đất – và các hoạt chất đặc trị phù hợp, nhà vườn hoàn toàn có thể hạn chế thiệt hại và bảo vệ vườn tiêu ổn định lâu dài.

————————————

KHAI PHAM – CHUYÊN NHẬP KHẨU VÀ CUNG ỨNG CÁC LOẠI PHÂN BÓN HỮU CƠ, THUỐC BẢO VỆ THỰC VẬT
: 563 Thuận Hòa, Bình Sơn, An Giang
Liên hệ để được tư vấn:
: 0961.022.700 – 0964.022.700
: khaiphamgroup22@gmail.com
: khaiphamgroup.com